Σε μία εποχή που η Κλιματική Αλλαγή αποτελεί το μείζον θέμα σε κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο δεν θα μπορούσε να μην αποτελεί το βασικό ζήτημα και για τον κόσμο πιστοποίησης. Καθώς οι επιπτώσεις της γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς, η ανάγκη για την αντιμετώπισή της κλιμακώνεται με γοργό ρυθμό και οι παράγοντες που την επηρεάζουν αποτελούν βασικούς πυλώνες στους επιχειρηματικούς σχεδιασμούς των εταιριών. Το πλαίσιο που οι επιχειρήσεις κινούνται για να πετύχουν στόχους είναι το κεντρικό θέμα συζήτησης στις μέρες μας και αφορά στην ενσωμάτωση πρακτικών για θέματα Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Environmental, Social and Governance – ESG) και το οποίο διαφαίνεται ότι είναι και θα είναι, ο βασικός πυλώνας ανάπτυξης των επιχειρήσεων.
Το μεγάλο ερώτημα όμως που πλανάται ή εκφράζεται με σαφήνεια, είναι «Πώς θα πετύχω τους στόχους ESG;». Σε αυτό το σημείο, η απάντηση βρίσκεται στην εφαρμογή μοντέλων διοίκησης και διαχείρισης που βασίζονται στην συστημική προσέγγιση, η οποία καθορίζεται μέσα από τα διεθνή πρότυπα, στην πλειοψηφία τους ISO, και αφορούν σε όλο το φάσμα των χαρακτηριστικών που ενστερνίζεται το ESG. Η σύνδεση με τα πρότυπα γίνεται τουλάχιστον η ικανή (ίσως και αναγκαία) συνθήκη για την επίτευξη των στόχων ESG μέσα από την βασική τους φιλοσοφία για Διαχείριση, Μέτρηση και Απολογισμό καθώς και την κάλυψη του συνόλου των πτυχών της επιχειρηματική λειτουργίας.
Τα ESG reports αποτυπώνουν ουσιαστικά τον απολογισμό των επιχειρήσεων αναφορικά με πρωτοβουλίες, δράσεις και ενέργειες που σχετίζονται αφενός με βασικά ζητήματα συνδεδεμένα με την κλιματική αλλαγή, όπως οι «μηδενικές εκπομπές άνθρακα», η διαχείριση φυσικών πόρων και η προώθηση της ποικιλομορφίας, αφετέρου με την ένταξη και τη διασφάλιση ηθικών επιχειρηματικών πρακτικών, καθώς και την αντιμετώπιση άλλων ζητημάτων βιωσιμότητας. Στην διάθεση των επιχειρήσεων βρίσκονται μια σειρά από πρότυπα που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα και με τους τρεις πυλώνες βλ. Περιβάλλον, Κοινωνία και Εταιρική Διακυβέρνηση.
Χαρτογραφώντας ενδεικτικά τα διαθέσιμα πρότυπα βλέπουμε την εξής αντιστοίχιση:
Περιβάλλον
ISO 14001, το πρότυπο που αφορά στην περιβαλλοντική διαχείριση βάζοντας το πλαίσιο για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων σχετικούς με εκπομπές, απορρίμματα, εξοικονόμηση πόρων, βιοποικιλότητα κτλ.
ISO 50001, το πρότυπο που αφορά στην διαχείριση και την εξοικονόμηση ενέργειας.
ISO 14064, η οικογένεια των προτύπων που σχετίζεται με τον στόχο των μηδενικών εκπομπών μέσα από τον ποσοτικό προσδιορισμό και την διαχείριση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Κοινωνία
SA 8000, θέτει τις προδιαγραφές για τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών και τη διασφάλιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
ISO 30415, θέτει το πλαίσιο που σχετίζεται με αρχές και ευθύνες που αφορούν σε θέματα ισότητας και συμπερίληψης.
ISO 45001, το πρότυπο που θέτει το πλαίσιο των απαιτήσεων που αφορούν στην Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία.
Εταιρική Διακυβέρνηση
ISO 9001, ίσως το πιο διάσημο πρότυπο που βάζει το πλαίσιο της συνολικής λειτουργίας και διοίκησης μια επιχείρησης.
ISO 37001, θέτει τo πλαίσιο της διαχείρισης και τον έλεγχο των ζητημάτων που αφορούν στην διαφθορά.
ISO 37301, το πρότυπο που αφορά σε συστήματα διαχείρισης συμμόρφωσης (compliance management systems).
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι παραπάνω αναφορές προτύπων είναι ενδεικτικές και αποτελούν ένα μικρό μέρος αυτών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επίτευξη των στόχων.
Σε επόμενο βήμα έρχεται και η Πιστοποίηση των επιχειρήσεων, για τα πρότυπα που εφαρμόζουν στο πλαίσιο του ESG. Η Πιστοποίηση προσδίδει την προστιθέμενη αξία στον απολογισμό καθώς:
Α) Ενισχύει τη Διαφάνεια προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη βλ. μετόχους, πελάτες καταναλωτές, πολιτεία και κοινωνία.
Β) Εδραιώνει το κύρος του ονόματος και των ισχυρισμών της επιχείρησης αλλά και της φήμης του brand της.
Γ) Παρακολουθεί συστηματικά τους στόχους, μέσα από τον έλεγχο και την επιθεώρηση από έναν τρίτο ανεξάρτητο φορέα.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι από τον Δεκέμβριο 2024 βρίσκεται σε ισχύ ο νόμος για την ενσωμάτωση της Οδηγίας CSRD αναφορικά με τις εκθέσεις βιωσιμότητας των εταιριών (ν. 5164 – ΦΕΚ 102/12.12.24), που επίσης βασίζεται στην φιλοσοφία του ESG, ενισχύεται ακόμη περισσότερο η ανάγκη της ενσωμάτωσης και της κατανόησης των προτύπων πιστοποίησης.
Σε όλα τα παραπάνω είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι κορωνίδα στην προσπάθεια για την αναχαίτηση της κλιματικής αλλαγής αποτελούν οι 17 στόχοι αειφορίας των Ηνωμένων Εθνών, ονομαζόμενοι ως Sustainable Development Goals (SDGs). Ουσιαστικά οι στόχοι και οι πρωτοβουλίες που τεκμηριώνονται μέσω των προτύπων πιστοποίησης στο πλαίσιο του ESG, συνδέονται κατ’ αντιστοιχία με τους στόχους SDG και ως εκ τούτου οι επιχειρήσεις έχουν την δυνατότητα να επιδεικνύουν την συμμόρφωση και την ευαισθησία τους στην παγκόσμια προσπάθεια και στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.
Εν κατακλείδι λαμβάνοντας υπόψη συνολικά τα ανωτέρω δεδομένα σε σχηματική αποτύπωση, αυτή περιλαμβάνει την παρακάτω αλυσίδα:
Ως βασικές προϋποθέσεις για την ανταπόκριση στις ανάγκες και τις προκλήσεις της εποχής είναι η εύρεση λύσεων και διεξόδων σε αυτές. Έχοντας δε κατά νου τον παραπάνω συσχετισμό της κλιματικής αλλαγής και του ESG, σημαντικοί παράγοντες στην εύρεση λύσεων αποτελούν:
Η επίγνωση και η άμεση ενημέρωση των απαιτήσεων του νομοθετικού και κανονιστικού περιβάλλοντος μιας επιχείρησης. Η TÜV AUSTRIA μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα νομοκανονιστικής ενημέρωσης LiCi παρέχει την δυνατότητα της έγκαιρης και αξιόπιστης ενημέρωσης σε πραγματικό χρόνο.
Η γνώση και η εκπαίδευση των εργαζομένων σε όλα τα επίπεδα μιας επιχείρησης. Το TÜV AUSTRIA Academy παρέχει διαρκώς επικαιροποιημένη γνώση, μέσα από μια σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων που αφορούν τόσο σε soft skills, όσο και γνώσεις σε τεχνικά πρότυπα.
