Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι,

Είναι μεγάλη χαρά και τιμή να συμμετάσχω στη Γενική Συνέλευση των Μετόχων της Τράπεζας της Ελλάδος. Ο τουρισμός, αποτελεί χωρίς αμφιβολία έναν ιδιαιτέρως νευραλγικό τομέα της οικονομίας.

Δεν είναι λίγες οι μελέτες, που ανέδειξαν την καταλυτική του συμβολή στο ΑΕΠ και την απασχόληση ιδιαίτερα κατά την δύσκολη περίοδο της οικονομικής κρίσης.

Έχοντας ανακάμψει πλήρως από τις επιπτώσεις της Πανδημίας της περιόδου 2020-2022, το 2023, αποτελεί, ένα έτος ΟΡΟΣΗΜΟ και το ΝΕΟ ΕΤΟΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ για τις μελλοντικές εξελίξεις του ελληνικού τουρισμού.

Η προηγούμενη χρονιά επιβεβαίωσε σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος ότι ο τουρισμός συνεχίζει να αποτελεί την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας με 36,1εκατ. αφίξεις (περιλαμβανομένης και της κρουαζιέρας) και άμεσα έσοδα ύψους 20,6 δισ. ευρώ. Ο ελληνικός τουρισμός και το brand Ελλάδα, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στα πέντε πιο δημοφιλή  παγκόσμια τουριστικά brands, επέδειξαν όχι απλά ιδιαίτερη ανθεκτικότητα ΑΛΛΑ εξαιρετική αναπτυξιακή δυναμική  σε σχέση με άλλες χώρες της περιοχής  μετά την πανδημία.

Για το 2024, τα στοιχεία, οι προβλέψεις, αλλά και οι μέχρι σήμερα προκρατήσεις, παρά την πολυπλοκότητα του μακροοικονομικού και γεωπολιτικού περιβάλλοντος και τον ιδιαίτερα αυξημένο διεθνή ανταγωνισμό μας κάνουν να παραμένουμε συγκρατημένα αισιόδοξοι προσδοκώντας σε μια ακόμα καλή χρονιά.

Την ίδια στιγμή, η Ελληνική οικονομία βρίσκεται σε αναπτυξιακή τροχιά, με εγχώρια και διεθνή επενδυτική δυναμική, κάνοντας βήματα για τον περιορισμό του περίφημου investment gap. Η επενδυτική δυναμική αυτή εμφανίζεται έντονη και στον τομέα του τουρισμού με δραστηριοποίηση διεθνών ξενοδοχειακών ομίλων υψηλής ποιότητας, οι οποίοι εμφανίζονται για πρώτη φορά στην χώρα, μεγάλο διεθνές ενδιαφέρον για τουριστικά καταλύματα και παραθεριστικές κατοικίες και σημαντικές ιδιωτικές επενδύσεις σε αερομεταφορές, γαστρονομία κλπ.

Από μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ που θα δημοσιευτεί το επόμενο διάστημα, και αφορά στη συμβολή του τουριστικού τομέα στην οικονομία, για το 2023 σε σύγκριση με την προπανδημική χρονιά ρεκορ του 2019 προκύπτουν τα εξής

• οι αφίξεις με 36,1 εκ ξεπέρασαν το 2019 κατά 6,1% ενώ οι εισπράξεις από τον εισερχόμενο τουρισμό ανήλθαν σε 20,6 δισ., αυξημένες κατά +13,3% έναντι των 18,2 δις του 2019.

• Αξιοσημείωτη είναι η αύξηση των επενδύσεων σε € 5,1 δισ.,  εκ των οποίων € 2,5 δισ. σε εγχώρια προστιθέμενη αξία, σχεδόν διπλάσια έναντι των  € 2,7 δισ. και  € 1,2 δισ. αντίστοιχα του 2019

• η τουριστική δραστηριότητα παρέμεινε κατά κύριο λόγο εξαγωγική με το 82,7% των εισπράξεων του τουρισμού να προέρχονται από τον εισερχόμενο τουρισμό.

• συνολικά, η άμεση επίπτωση του κλάδου (περιλαμβανομένου του εισερχόμενου, του εγχώριου τουρισμού αλλά και των επενδύσεων) στην ελληνική οικονομία το 2023 -σε τρέχουσες τιμές- ήταν € 28,5 δισ., ποσό που αντιστοιχεί στο 13,0% του ΑΕΠ της χώρας…. ενώ αν συνυπολογιστεί και η έμμεση συνεισφορά του μέσω πολλαπλασιαστών, το ποσοστό αντιστοιχεί σε περίπου 30%.

• Αναφορικά με την αγορά εργασίας στο τρίτο τρίμηνο (2023) ο τουρισμός αφορά άμεσα στο 16,4% της απασχόλησης ενώ άμεσες και έμμεσες θέσεις  αντιστοιχούν περίπου στο ένα τρίτο  του συνόλου των θέσεων εργασίας συμβάλλοντας ουσιαστικά στην μείωση της ανεργίας,

• Τέλος οι ταξιδιωτικές εισπράξεις συνέβαλλαν στην κάλυψη  του 63,8% του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών.

Τα ποσοτικά δεδομένα αυτά αναδεικνύουν ξεκάθαρα την βελτίωση των τουριστικών μεγεθών σε σχέση με τα προ Πανδημίας επίπεδα και φυσικά την καθοριστική  σημασία του κλάδου  για την ελληνική οικονομία.

Ταυτόχρονα όμως το 2023 ήταν η  χρονιά κατά την οποία αναδείχθηκε με τον πιο ανάγλυφο και χρονικά συμπυκνωμένο τρόπο – όπως συμβαίνει ενίοτε μετά από μεγάλες κρίσεις – μια αλλαγή στον δημόσιο διάλογο αλλά και τις πολιτικές θέσεις αναφορικά με τις τρεις (3) διαστάσεις που διαμορφώνουν  την συνολική βιωσιμότητα στον τουρισμό

δηλαδή Την οικονομική, την κοινωνική , και την περιβαλλοντική διάσταση

Σε οικονομικό επίπεδο …

ολοκληρώνεται ένας κύκλος που ξεκινά με την ελληνική κρίση και κορυφώνεται με την περίοδο της πανδημίας, όπου η οικονομική βιωσιμότητα και η στήριξη του τουριστικού κλάδου θεωρούνται απαραίτητα συστατικά μιας εθνικής οικονομίας που παλεύει με την ύφεση και την υψηλή ανεργία. Μετά την ανάκαμψη του 2023 η  συζήτηση για την φορολόγηση της τουριστικής δραστηριότητας αλλά και την επιλεξιμότητα και τις ενισχύσεις τουριστικών επενδύσεων γίνεται πια με διαφορετικό πρόσημο.

Σε κοινωνικό επίπεδο ακούγονται κατά τόπους φωνές για επιπτώσεις του υπερτουρισμού ενώ ειδικότερα στα εργασιακά …

περνάμε από την υψηλή ανεργία της ελληνικής κρίσης και τις πολιτικές της πανδημίας για στήριξη εργαζομένων του χώρου, σε ζητήματα που αφορούν

• στο δομικό πλέον πρόβλημα ανεύρεσης  ανθρώπινου δυναμικού,
• στις συνθήκες εργασίας στο χώρο του τουρισμού,
• και στα προβλήματα στέγαση του προσωπικού.

Τέλος σε περιβαλλοντικό επίπεδο … Μέσα από τις φυσικές καταστροφές που ζήσαμε πέρσι σε Έβρο, Θεσσαλία και ειδικά το τουριστικό superbrand της Ρόδου, αναδείχθηκε ίσως με τον πιο βίαιο τρόπο η σύνδεση μεταξύ τουρισμού και κλιματικής κρίσης.

Είναι πλέον σαφές ότι το κόστος προσαρμογής και περιορισμού (adaptation and mitigation) των επιπτώσεων του κλίματος θα είναι μια μεγάλη πρόκληση για τον κλάδο αλλά και την οικονομία μας γενικότερα, όπως ανέδειξε και η πρόσφατη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος.

Η θέσπιση του νέου τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση το οποίο παρά τις αντιδράσεις του κλάδου ξεκίνησε να εφαρμόζεται πρόσφατα και αφορά στις διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία και καταλύματα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Μέσα σε αυτή την νέα πραγματικότητα  ο ελληνικός τουρισμός, καλείται να προσαρμοστεί, να αναπτυχθεί, με νέους όρους και σε νέες συνθήκες. Η επόμενη μέρα προϋποθέτει στοχευμένη στρατηγική,

την οποία έχουμε οριοθετήσει στον ΣΕΤΕ  έμπρακτα και με συγκεκριμένες προτάσεις στο «Στρατηγικό Σχέδιο Ελληνικός Τουρισμός 2030».

• Ιδιωτικές Επενδύσεις και ανταγωνιστικότητα,
• Η απαραίτητη βελτίωση σε Δημόσιες υποδομές,
• Η διαμόρφωση των οργανισμών DMO’s για την ολιστική διαχείριση προορισμών,
• το φλέγον ζήτημα της αγορά εργασίας και του εργατικού δυναμικού
• και κυρίως η βιωσιμότητα,

αποτελούν τους 5 κεντρικούς άξονες των δράσεων του Συνδέσμου, πάντα με επιδίωξη την συντονισμένη συνεργασία με την κυβέρνηση, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τους εργαζόμενους και τους επιχειρηματίες του κλάδου.

Κυρίες και Κύριοι

Ο ελληνικός τουρισμός χτίζοντας πάνω στην χρονιά ορόσημο του 2023 έχει τις προϋποθέσεις, την ωριμότητα, και το σχέδιο, για να συνεχίσει να πρωταγωνιστεί και να συνεισφέρει σύμφωνα με την ιδιαίτερη βαρύτητα που του αναλογεί στην ελληνική οικονομία και κοινωνία.

Σας ευχαριστώ πολύ.

Γιάννης Παράσχης

Πρόεδρος ΔΣ