ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Πάμε κατευθείαν στη σύνδεσή μας με τον κ. Γιάννη Ρέτσο, είναι ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, καλησπέρα σας κ. Ρέτσο, τι κάνετε, είστε καλά;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Καλησπέρα κ. Πιέρρο, καλά εσείς.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Σας ευχαριστώ για την ανταπόκρισή σας, ειδικά σε αυτή την περίοδο είναι πολύ χρήσιμη η κουβέντα. Έχει περάσει κάποιος καιρός από την τελευταία συζήτηση που είχαμε και παρακολούθησα έτσι και θέλω να ξεκινήσουμε από αυτό που αφορά και τον τουρισμό και βέβαια αφορά και τον χειμώνα αυτών των ανθρώπων, για τις τοπικές οικονομίες, είδα μια δήλωσή σας, σε μια συνέντευξη που έχετε δώσει στο Liberal, που λέτε ότι οι τιμές των ξενοδοχείων είναι χρηματιστηριακές πλέον και θέλω να μας το εξηγήσετε αυτό, να μας πείτε τι σημαίνει και πού βρισκόμαστε πλέον δηλαδή, ποια είναι η εικόνα που έχουμε από τα ξενοδοχεία, πάει ή δεν πάει ο κόσμος;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Κοιτάξτε, η εικόνα είναι όπως την είχαμε προδιαγράψει. Δεν βλέπουμε καμία έκπληξη. Είχαμε πει ότι η χρονιά ουσιαστικά είναι μια χρονιά διαχείρισης ζημιών. Αυτή τη στιγμή είμαστε σε αυτό που προσδοκούσαμε, είχαμε πει γύρω στο 20% με 25% των εσόδων των περυσινών είναι αυτό που θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε, αν με ρωτάτε βλέπω να είμαστε πιο κοντά στο 20% παρά στο 25%, τώρα από εκεί και πέρα…
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Κ. Ρέτσο, επειδή το λέτε αυτό το ποσοστό, έτσι για να το καταλάβουμε, τι σημαίνει 20% και 25% σε χρήματα, για να το πω εγώ απλά;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Κοιτάξτε, αν σκεφτούμε ότι πέρυσι, τα εισερχόμενα έσοδα ήταν 18,5 δισ. είχαμε βάλει τον πήχη μεταξύ 4 και 5 δισ., νομίζω ότι το 5 δισ. πλέον είναι ουτοπικό, η περιοχή των 4 δις είναι πιο ρεαλιστική.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Θα είμαστε κάτω από 5 δισ. λέτε λοιπόν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Ναι, θα είμαστε σίγουρα κάτω από 5 δισ., αν και σε τόσο πλέον χαμηλό επίπεδο εσόδων, νομίζω οι διαφορές αυτές δεν κάνουν την ουσιώδη διαφορά. Επαναλαμβάνω, η χρονιά είναι εξαιρετικά δύσκολη και επειδή είμαστε πια μέσα στη σεζόν και έχουμε και την εμπειρία του ανοίγματος και από το εξωτερικό, θέλω να σας πω ότι αποδεικνύεται αυτό που πιστεύαμε και αυτό που ξέρουμε, ότι είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, ότι ο κόσμος φοβάται να ταξιδέψει, ανεξαρτήτως του πώς είναι η κατάσταση στην Ελλάδα ή το πώς διαχειριστήκαμε εμείς την κρίση. Δεν αποφασίζει ο ταξιδιώτης να μπει στο αεροπλάνο και να ταξιδέψει και νομίζω ότι αυτό είναι μια συνθήκη η οποία θα μας ακολουθεί και το επόμενο διάστημα μέχρι να βρεθεί μια λύση ιατρική, το εμβόλιο ή κάποια θεραπεία.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Αυτό είναι λογικό. Με αυτό συνδέεται και αυτό που είπατε για τις τιμές των ξενοδοχείων που τις χαρακτηρίζετε κάπως σαν χρηματιστήριο; Τι εννοείτε με αυτό δηλαδή;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Προφανώς ναι, όταν δεν υπάρχει ζήτηση και υπάρχει μεγάλη προσφορά, αντιλαμβάνεστε ότι οι τιμές διαμορφώνονται ανάλογα με την όποια ζήτηση προκύψει, όποτε προκύψει, οπότε για αυτό τον λόγο βλέπουμε τις τιμές, είναι πτωτικές, σαφέστατα, αλλά να διαφοροποιούνται και από μέρα σε μέρα, ανάλογα με το πότε και πώς εμφανίζεται η ζήτηση.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Αυτό είναι σε όλη την Ελλάδα; Γιατί ας πούμε υπάρχουν και νησιά που δεν έχουν επηρεαστεί πάρα πολύ οι τιμές, δεν είναι τα mainstream να το πω εγώ απλά, τουριστικά νησιά, αλλά υπάρχουν και νησιά για παράδειγμα στο Ιόνιο, που φαίνεται ότι οι τιμές εκεί που δεν είναι ο έντονος, ο σκληρός τουρισμός όπως είναι στη Ρόδο και στην Κρήτη, δεν έχουν επηρεαστεί πάρα πολύ οι τιμές τουλάχιστον. Είναι παντού αυτό;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Κοιτάξτε, ο κανόνας κ. Πιέρρο είναι ότι από μια τέτοια μεγάλη κρίση πρώτα επηρεάζονται οι μεγάλοι προορισμοί και όσο μικραίνει ο προορισμός το πρόβλημα είναι μικρότερο. Οι μεγάλοι μας προορισμοί αυτή τη στιγμή, η Κρήτη, η Ρόδος, η Κως, η Κέρκυρα, η Χαλκιδική, είναι σε τεράστιο πρόβλημα. Οι μικρότεροι προορισμοί, που είναι τα πολύ μικρά νησιά ή περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας που δουλεύουν και με Έλληνες ή που δούλευαν με Έλληνες και κατά το παρελθόν, βιώνουν σε μικρότερο βαθμό την κρίση. Όμως η κρίση είναι δεδομένη, γιατί όταν μιλάμε για το 1/5 των εσόδων, αντιλαμβάνεστε ότι δεν έχει να κάνει μόνο με τα ξενοδοχεία, έχει να κάνει με το σύνολο της τουριστικής αλυσίδας, οπότε η κρίση αυτή φαίνεται και στα εστιατόρια, φαίνεται και στα εμπορικά μαγαζιά, φαίνεται σε όλη την τοπική κοινωνία.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΡΟΥΤΗΣ: Εγώ αυτό που θα ήθελα να ρωτήσω, καλησπέρα κ. Ρέτσο, θα ήθελα να ρωτήσω, πόσες θέσεις εργασίας πιστεύετε ότι έχουν χαθεί λόγω της κρίσης στον τουρισμό και αν προορισμοί όπως η Αθήνα που ήταν ένας καινούριος προορισμός έχουν πληγεί και πόσες τελικά είναι οι επιχειρήσεις αυτές που δεν άνοιξαν καθόλου κατά τη φετινή σεζόν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Σε κανένα από τα ερωτήματά σας δεν υπάρχει απάντηση, διότι αυτά είναι στατιστικά στοιχεία που δεν υπάρχουν και δεν θα υπάρξουν και ποτέ. Εκείνο που μπορώ να σας πω είναι ότι τα μέτρα έτσι όπως διαμορφώθηκαν και τα οποία έχουμε επανειλημμένως επικροτήσει και έχουμε συμμετάσχει ουσιαστικά και στη δημιουργία τους, έχουν διαμορφώσει ένα πλέγμα για τους εργαζόμενους που ουσιαστικά όσους δεν εργάζονται τους έχουν σε αναστολή. Αυτή τη στιγμή το σύνολο της τουριστικής αν θέλετε βιομηχανίας, όσοι δεν απασχολούνται, είναι σε αναστολή. Αυτό το καθεστώς σας θυμίζω ότι θα ισχύσει μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου. Άρα λοιπόν αυτή τη στιγμή, πραγματικά άνεργο από τον τουρισμό δεν έχουμε. Ουσιαστικά είναι άνεργος εργαζόμενος με ένα επίδομα περισσότερο από ότι το επίδομα ανεργίας. Το πρόβλημα αν θέλετε θα φανεί περισσότερο τον xειμώνα όταν πλέον οι εργαζόμενοι αυτοί σε αναστολή θα περάσουν από τον Οκτώβριο στο Ταμείο ανεργίας, με συνέπεια να έχουμε ένα μεγάλο αριθμό εργαζομένων του τουρισμού, που θα έχουν να πάρουν κανονικό μισθό από την εργασία τους 18 μήνες. Δηλαδή από τον Οκτώβριο του 2019, προσδοκώντας τον Απρίλιο του 2021. Εκεί λοιπόν θα προκύψει αν θέλετε το πρόβλημα, το πόσες θέσεις θα χαθούν. Αυτό θα φανεί όταν σταματήσει και το καθεστώς αναστολής. Θεωρώ όμως ότι θα πάμε στο επόμενο βήμα που είναι η παραπάνω ενίσχυση της εργασίας, μέσω πιστεύω και νέων μέτρων τα οποία θα ανακοινωθούν στο επόμενο διάστημα ή από το Σεπτέμβριο και μετά, που στόχο θα έχουν ουσιαστικά να ανακόψουν αυτό το κύμα ανεργίας, το οποίο είναι αναπόφευκτο μετά από αυτή την πάρα πολύ κακή χρονιά.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Μιας και το λέτε αυτό κ. Ρέτσο, έχει ενδιαφέρον, επειδή συνομιλείτε με την κυβέρνηση, η κυβέρνηση κοιτά την κατάσταση αλλά εσείς έχετε την πραγματική εικόνα, υπάρχουν κάποιες προτάσεις που έχετε βρει ευήκοα ώτα, δηλαδή τους έχετε πει τι μπορεί να γίνει, ενδεχομένως έχετε καταθέσει κάποια πρόταση, σας έχουν προτείνει εκείνοι σε αυτό το διάλογο που γίνεται μέχρι τώρα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Νομίζω αυτό είναι ξεκάθαρο και το έχω πει επανειλημμένως ότι η συνεργασία είναι πάρα πολύ στενή και ότι έχει βγει μέχρι σήμερα είναι κατόπιν συνεργασίας και εμείς εξακολουθητικά πέρα από τα δεδομένα τα οποία θέτουμε, τα οποία νομίζω είναι ένα κομμάτι της δουλειάς και του έργου μας, είναι και οι προτάσεις πάνω στα μέτρα. Αυτό λοιπόν που σας είπα πριν, ότι πρέπει να κοιτάμε μπροστά σε ένα νέο πακέτο μέτρων που να έχουν προσανατολισμό πλέον τη στήριξη της εργασίας. Αυτό προφανώς θα έρθει και μετά από συζήτηση και προτάσεις που έχουμε ήδη καταθέσει και θα συνεχίσουμε να καταθέτουμε στην κυβέρνηση.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΑΚΗΣ: Κ. πρόεδρε εγώ θα ήθελα να σας ρωτήσω το εξής, με βάση αυτό που είπατε πριν, του φόβου που έχουν πολλοί να ταξιδέψουν και εξαιτίας αυτού του φόβου, είτε μένουν στις χώρες τους είτε σε κοντινούς προορισμούς, σας φοβίζει το ενδεχόμενο αυτή η φετινή εμπειρία πολλών ανθρώπων που θα μείνουν στις χώρες τους και θα πάνε σε τουριστικούς προορισμούς των χωρών τους, να τους επιλέξουν και του χρόνου, είτε γιατί είναι κοντινοί, είτε γιατί είναι πιο οικονομικοί, είτε γιατί θα υπάρχει ακόμη ο φόβος και να μονιμοποιηθεί μία μείωση του τουρισμού;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Όχι κ. Τάκη, δεν με φοβίζει αυτό. Με φοβίζει το γεγονός ότι δεν ξέρω πόσο κοντά είμαστε στην επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας υγειονομικά και δεν ξέρω επίσης από τη στιγμή που στο καλό σενάριο βρεθεί το εμβόλιο μέσα στον χειμώνα, δεν ξέρω πόσος χρόνος χρειάζεται μέχρις ότου όχι μόνο να εμβολιαστεί ικανό μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού αλλά περισσότερο να αρχίσει να αποκαθίσταται η εμπιστοσύνη και η πεποίθηση του κόσμου πλέον ότι δεν είναι άμεσος ο κίνδυνος αν θα ταξιδέψεις ή αν κινηθείς πολύ έξω από το σπίτι σου. Αυτό με φοβίζει.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΑΚΗΣ: Κατά αυτή την έννοια και καταλαβαίνω τι λέτε, αντέχουμε ακόμη ένα καλοκαίρι με κορωνοϊό; ‘Η με το φόβο του κορωνοϊού, να το πω έτσι;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Ίσως με το φόβο του κορωνοϊού ναι, σε αυτή την έκταση όμως που ουσιαστικά έχει εκμηδενίσει την τουριστική δραστηριότητα παγκοσμίως, θεωρώ ότι το θέμα δεν θα είναι θέμα Ελλάδας, είναι παγκόσμιο θέμα της τουριστικής βιομηχανίας αν μπορεί να αντέξει η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία, το σύνολό της, οι μεταφορές, τα καταλύματα και τα λοιπά, δύο συνεχόμενα χρόνια με αυτό το μέγεθος, την πτώση. Για αυτό το λόγο μένω με την ελπίδα ότι οι εξελίξεις μέσα στον χειμώνα τουλάχιστον θα αρχίσουν από του χρόνου να αποκαθιστούν την ταξιδιωτική κίνηση.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Και ορίζοντα ανάκαμψης πότε μπορούμε να πούμε ότι θα βλέπουμε, δηλαδή σε ένα χρόνο, σε δύο, σε τρία χρόνια, για να αρχίσουμε να μιλάμε για μια εικόνα σαν αυτή του 2018, του 2019, ή αυτό φαντάζει τώρα όνειρο θερινής νυκτός;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Κοιτάξτε, αυτό έχετε ακούσει διάφορες αναλύσεις, όχι από τον τουριστικό χώρο, αλλά επιστημόνων και τα λοιπά που μιλούν ότι χρειάζεται τουλάχιστον μία πενταετία για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και τα πράγματα στη μορφή την οποία ήταν πριν από την πανδημία. Εγώ θα σας πω τουριστικά, ότι θεωρώ ότι αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, υπό καλές συνθήκες και υπό καλή εξέλιξη των υγειονομικών, θέλουμε τουλάχιστον τρία χρόνια για να πλησιάσουμε νούμερα σαν αυτά που λέμε του 2018, 2019, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι η αποκατάσταση άμα ξεκινήσει δεν θα είναι θετική και δεν θα αρκεί τουλάχιστον να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να επανέλθουν σε μια μορφή κανονικότητας
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΟΥΡΟΥΤΗΣ: Πάντως να υπολογίσουμε και σε όλο αυτό, το διατιθέμενο εισόδημα που θα υπάρχει και θα έχει μειωθεί λόγω της παγκόσμιας ύφεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Προφανώς, προφανώς η οικονομική κρίση είναι κάτι το οποίο ακολουθεί μια τέτοια τεράστια υγειονομική κρίση, την οποία εξακολουθητικά βιώνουμε.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Τώρα, κάτι τελευταίο ήθελα να σας ρωτήσω κ. Ρέτσο, επειδή το αναφέρατε, και επειδή είναι μία νέα συνθήκη, τα περισσότερα ξενοδοχεία έχουν βάλει τις ακυρώσεις με τρόπο που να μην πληρώνεις αν ακυρώσεις, πρώτον, και δεύτερον, οι ακυρώσεις τον τελευταίο καιρό είναι συχνές; Δηλαδή χάνουμε κόσμο ο οποίος έχει κλείσει δωμάτια, ήταν να έρθει, βλέπει αύξηση κρουσμάτων ενδεχομένως και δεν έρχεται;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Προφανώς έχει αλλάξει η ακυρωτική πολιτική, παγκοσμίως. Μάλιστα ως ΣΕΤΕ ήταν το πρώτο πράγμα που είπαμε στις αρχές του Μαρτίου, όταν ξεκίνησε η πανδημία, ότι θα πρέπει να προσαρμόσουμε την ακυρωτική μας πολιτική. Είχαμε δεχτεί κριτική τότε. Τα περισσότερα πλέον καταλύματα αλλά όχι μόνο τα καταλύματα, και οι αεροπορικές εταιρείες και τα λοιπά, έχουν προσαρμόσει στα δεδομένα τις ακυρώσεις, δίνοντας την ευκαιρία στον πιθανό πελάτη να μπορεί έστω και την τελευταία στιγμή να ακυρώσει το ταξίδι του χωρίς να έχει οικονομική ζημιά. Και εξ αυτού του λόγου όπως καταλαβαίνετε, προφανώς και την τελευταία στιγμή υπάρχουν ακυρώσεις, αλλά αυτό είναι το λιγότερο των προβλημάτων. Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης σταδιακά είναι αυτό που θα αρχίσει να μας οδηγεί ξανά στην ομαλότητα, έτσι όπως τουλάχιστον την είχαμε συνηθίσει όλα τα προηγούμενα χρόνια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΙΕΡΡΟΣ: Κ. Ρέτσο θέλω να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ για τη συζήτηση, είναι πολύ σημαντική. Μακάρι να συζητήσουμε την επόμενη φορά με ακόμη καλύτερα δεδομένα. Να είστε καλά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Να είστε καλά κι εσείς, καλό βράδυ.
