Δείτε παρακάτω τη σχετική απομαγνητοφώνηση
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Καλημέρα σας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Καλημέρα κ. Πορτοσάλτε.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Πώς τα ακούσατε λοιπόν, αυτά περί του τουρισμού; Ποια είναι η πρώτη αποτίμηση;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Κοιτάξτε, στο προσκήνιο ο τουρισμός, εδώ και πολύ καιρό, με δεδομένο ότι δεν έχει αλλάξει δραματικά η κατάσταση απ’ ότι την ξέραμε. Tο μόνο θετικό που έχει συμβεί τις τελευταίες ημέρες είναι η πρόθεση πλέον της Ευρώπης να ενθαρρύνει την ελεύθερη μετακίνηση εντός συνόρων Ευρωπαϊκής Ένωσης, οπότε λοιπόν το μόνο που έχει αλλάξει είναι ότι υπάρχει μια ορατότητα σχετική, ότι μπορεί κάποια πελατεία να υπάρξει φέτος. Άρα, εγώ θα κρίνω τα μέτρα ως προς το οικονομικό τους σκέλος. Ότι είναι υποβοηθητικά για τις επιχειρήσεις και στη σωστή κατεύθυνση, παρά το γεγονός ότι μπορούμε να κάνουμε και άλλα πράγματα που θα τα δούμε το επόμενο διάστημα, το μεγαλύτερο όμως ζητούμενο αυτή τη στιγμή κ. Πορτοσάλτε, είναι στο μηδέν που βρισκόμαστε σήμερα, λόγω της πανδημίας, να δούμε τελικά αν θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ζήτησης. Διότι προφανώς είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι ανοίγουν τα σύνορα από την 1η Ιουλίου και μετά ουσιαστικά. Aπό εκεί και πέρα όμως μένουν έξι εβδομάδες ακόμα μέχρι τότε. Nα δούμε αν θα έχουν πάει καλά εξακολουθητικά τα επιδημιολογικά δεδομένα και αν θα έχει όρεξη ο Ευρωπαίος και την οικονομική βέβαια δυνατότητα να ταξιδέψει έστω και λιγότερο, πολύ λιγότερο μάλλον από ότι τα προηγούμενα χρόνια. Άρα λοιπόν θετικό πρόσημο ως προς το οικονομικό σκέλος, μεγάλη αβεβαιότητα ακόμα, τεράστια αβεβαιότητα ως προς το αν θα υπάρξει τελικά κάποια κίνηση ούτως ώστε κάτι να ανακτηθεί φέτος, από τις μεγάλες απώλειες που σίγουρα θα έχουμε.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Κι αν μου επιτρέπετε να θέσω και μια παράμετρο, το να ξεπεράσει αυτός ο πολίτης ακόμη και την πιθανή, μια άρνηση που μπορεί να μην λεχθεί μεγαλοφώνως και κανονικά αλλά μπορεί να υποβόσκει μέσα στη χώρα του, άρνηση από την κυβέρνησή του να μη βγει από τη χώρα και να ενισχύσει το τοπικό εισόδημα. Παίζει κι αυτό, έτσι δεν είναι;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Παίζει και παίζει ανοιχτά. Οι χώρες της Ευρώπης οι μεγάλες, οι χώρες με το μεγάλο ΑΕΠ αυτή τη στιγμή επενδύουν χρήματα στο να κρατήσουν τους πολίτες τους μέσα στις χώρες τους. Διότι να σας πω και μία άλλη παράμετρο, οι μεγάλοι ανταγωνιστές μας και κυρίως οι Ισπανοί, οι Γάλλοι και οι Ιταλοί, οι οποίοι είναι εκτός αγοράς φέτος, λόγω της κακής διαχείρισης του υγειονομικού, στο σύνολο του τουριστικού τους εισοδήματος, το εγχώριο με το εισαγόμενο είναι περίπου 50%-50%. Άρα αντιλαμβάνεστε ότι χάνοντας το 50%, έχουν λόγους να τονώσουν το άλλο 50%. Εμείς εδώ στην Ελλάδα, που το τουριστικό μας προϊόν είναι 92% από το εξωτερικό και μόλις 7%-8% το εγχώριο κομμάτι, αντιλαμβάνεστε σε πόσο μειονεκτική θέση είμαστε αυτή τη στιγμή, άσχετα αν έχουμε χειριστεί καλύτερα το υγειονομικό ζήτημα.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Αυτό το 7% έως 8%, θα το υποστηρίξουν αυτά τα μέτρα που ακούσαμε χθες από τον κ. Θεοχάρη ή όχι;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Κοιτάξτε, είχαμε πάρα πολλά χρόνια να δούμε ουσιαστικά μια μορφή κοινωνικού τουρισμού. Άρα αυτό προφανώς θα βοηθήσει, ειδικά τα μεσαία και πιο χαμηλά εισοδήματα, το να κινηθεί ο εσωτερικός τουρισμός φέτος κ. Πορτοσάλτε, πέρα του ότι θα είναι μια τόνωση για τις μικρές επιχειρήσεις κυρίως, θα είναι και μια ψυχολογική τόνωση για τους τουριστικούς προορισμούς. Ξέρετε είναι πολύ σημαντικό να δεις έστω και μία μικρή κίνηση στους προορισμούς σου, από το να παρατηρείς την απόλυτη νέκρα που φαίνεται σήμερα. Οπότε προφανώς δίνω αξία στην τόνωση του εσωτερικού τουρισμού. Απλά δεν είναι ο εσωτερικός τουρισμός δυστυχώς αυτός που μπορεί να κάνει τη διαφορά φέτος.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Θα θέλατε κάτι παραπάνω σε αυτόν τον τομέα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Θα πρέπει να διατηρούμε κ. Πορτοσάλτε μια εξακολουθητικά πολύ μεγάλη ψυχραιμία. Για τη χρονιά, δεν έχει αλλάξει τίποτα. Η κυβέρνηση και το 100% των προσδοκιών να ικανοποιούσε, θα δημιουργούνταν άλλες προσδοκίες συνέχεια. Το ζητούμενο σήμερα ξέρετε ποιο είναι; Να μπορέσει να υπάρξει κάποια κίνηση, η οποία να είναι και ασφαλής κίνηση. Αυτό είναι το μεγάλο ζητούμενο. Θα έχουμε καλύτερη εικόνα θεωρώ τις επόμενες τρεις-τέσσερεις εβδομάδες, να δούμε πώς πάνε οι καμπύλες και στην Ευρώπη, εγώ αυτό μόνο εύχομαι ,θέλω να κρατηθούμε ψύχραιμοι, η χρονιά θα έχει τεράστιες απώλειες. Ότι μπορέσουμε να ανακτήσουμε θα είναι προς όφελος της οικονομίας της χώρας και του τουρισμού.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Κάπου πήρε το μάτι μου ότι θα έπρεπε να έχουν ανακοινωθεί νωρίτερα τα μέτρα. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με αυτή την προσέγγιση;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Ξέρετε, το νωρίτερα, από τη στιγμή που δεν υπήρχε η σύμφωνη γνώμη των λοιμωξιολόγων, δεν θα είχαν και καμία αξία τα μέτρα. Τα μέτρα θα έπρεπε να ανακοινωθούν, όταν υπήρχε και το πράσινο φως που θα επέτρεπε έστω και μία μικρή τουριστική κίνηση. Το να ανακοινωθούν μέτρα ένα μήνα πριν που ήμασταν σε lockdown και καραντίνα, τι αξία θα είχε άραγε, καμία. Τώρα λοιπόν που φαίνεται μία προοπτική, φαίνεται το άνοιγμα των συνόρων, φαίνεται αυτό το σπρώξιμο από την ευρωπαϊκή επιτροπή, φαίνεται ότι κάποιες πτήσεις αρχίζουν με τρόπο που μπορεί να γίνουν οι πτήσεις, τώρα είναι η συγκυρία για να ανακοινωθούν και μέτρα. Ούτως ή άλλως θυμίζω ότι μέχρι 31 Μαΐου, το σύνολο του τουρισμού, επιχειρήσεις και εργαζόμενοι, είναι σε ένα καθεστώς ουσιαστικά παύσης λειτουργίας, με επιδότηση της απασχόλησης. Άρα ουσιαστικά μέχρι 31 Μαΐου, δεν υφίστατο και λόγος ανακοίνωσης κάτι διαφορετικού.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Με αυτά που ακούσατε, δύναται η τουριστική επιχείρηση να κρατήσει τους εργαζόμενούς της κ Ρέτσο;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Ξέρετε, κάποια από τα μέτρα όπως η αναστολή των συμβάσεων και για Ιούνιο και για Ιούλιο, είναι υποβοηθητικά και στη διατήρηση των θέσεων και λειτουργούν αποτρεπτικά προς απολύσεις και δίνουν ένα χρονικό περιθώριο στην επιχείρηση να οργανωθεί καλύτερα και να πάρει τις αποφάσεις πλέον με βάση τη ζήτηση που μπορεί να προκύψει. Άρα λοιπόν, παρότι χρειάζονται κάποιες αλλαγές και διορθώσεις, που θα τις δούμε το επόμενο διάστημα και θα τις συζητήσουμε το αμέσως επόμενο διάστημα, τα εργασιακά είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και είναι και η βάση των μέτρων. Προφανώς και οι φορολογικές ελαφρύνσεις παίζουν πάρα πολύ μεγάλο ρόλο, αλλά αντιλαμβάνεστε ότι το ΦΠΑ που είναι πάγιο αίτημα του τουριστικού τομέα και θα συνεχίσουμε να το κυνηγάμε, η αξία του ΦΠΑ που είναι ανταγωνιστικότητα, θα έχει μεγαλύτερο βάρος το 2021. Φέτος που μιλάμε για ένα ελάχιστο μερίδιο μιας πολύ μικρής πίτας, περισσότερο σημειολογικά θα λειτουργούσε, άρα λοιπόν, μένοντας πάντα στην ουσία στον ΣΕΤΕ, συνεχίζουμε να το συζητάμε και να το διεκδικούμε, αλλά θεωρώ ότι θα έχει μεγαλύτερη αξία να κερδηθεί το 2021, από ότι να δινόταν σήμερα, στα καταλύματα μιλάω, για ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα των επόμενων τριών, τεσσάρων μηνών.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Ο αμιγώς τουριστικός φόρος κ. Ρέτσο, ειπώθηκε κάτι από αυτό; Μήπως δεν το έχω ακούσει;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Δεν ειπώθηκε, κι αυτό να σας πω την αλήθεια το θεωρώ και αστοχία. Διότι ξέρετε ο φόρος διαμονής από όταν επιβλήθηκε, δεν τον κατακρίναμε ως βάρος της επιχείρησης, διότι δεν βαρύνει την επιχείρηση, βαρύνει τον πελάτη. Άρα σε αυτή τη συγκυρία που θέλεις να ανοίξεις τα σύνορά σου και να προσελκύσεις έστω και ένα μικρό κομμάτι πελατείας από το εξωτερικό, θα ήταν ένα πολύ καλό σημάδι και ένα πολύ καλό αν θέλετε σινιάλο ελάφρυνσης προς τον επισκέπτη μας. Ότι σε απαλλάσσω και από αυτό το βάρος, το οποίο μεταξύ μας τώρα, στα δημοσιονομικά, με δεδομένο ότι το πρώτο εξάμηνο δεν έχει λειτουργήσει ουσιαστικά ο τουρισμός και θα λειτουργήσει το δεύτερο εξάμηνο πολύ μειωμένος σε σχέση με πέρυσι, άρα το δημοσιονομικό κόστος αυτού του μέτρου, νομίζω ότι είναι απειροελάχιστο. Και αυτό ήταν κάτι που θα έπρεπε να είχε γίνει, θα είχε πολύ μεγαλύτερο αποτέλεσμα, με πάρα πολύ μικρό κόστος.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Τελευταία ερώτηση κ. Ρέτσο, πέρυσι τα έσοδά μας από τον τουρισμό ήταν της τάξεως των 18-19 δισ. κάπου εκεί είμαστε;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Τα εισερχόμενα, συν την κρουαζιέρα συν τον εγχώριο τουρισμό, περίπου είχαμε φτάσει τα 21 δισ. απευθείας έσοδα.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Απευθείας έσοδα 21 δισ, ναι. Είπατε προηγουμένως, έστω φέτος, κάτι να κάνουμε να μην είμαστε στο μηδέν. Τι θα λέγατε, τι να πάρουμε από αυτά τα 21 δισ; Πόσα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Αντιλαμβάνεστε, ότι και να πάρουμε κέρδος θα είναι.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Προφανές, προφανές, ναι.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Για να πει κανείς ρεαλιστικά τι θα μπορούσαμε να πάρουμε, θα πρέπει εκεί γύρω στα μέσα Ιουνίου, να δούμε αν αυτό το άνοιγμα των συνόρων μπορεί να έχει και ουσιαστική ανταπόκριση. Αυτό θα εξαρτηθεί 100% από την εξέλιξη της επιδημίας. Η επιδημία είναι εδώ, δεν έχει φύγει. Μπορεί η χώρα μας να τα πηγαίνει πολύ καλά και να έχει προς το παρόν τουλάχιστον απαλλαγεί από τον κίνδυνο, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο στις βασικές μας αγορές. Άρα, εκεί, προς τα μέσα Ιουνίου, με δεδομένο πως θα έχουν εξελιχθεί οι πτήσεις και πως, και τι θα σημαίνει αυτό το άνοιγμα των συνόρων, αν δηλαδή μετουσιώνεται σε πτήσεις και εισερχόμενο τουρισμό, νομίζω ότι μπορεί να γίνει μια πιο ασφαλής πρόβλεψη, τι μέρος αυτού του συνολικού ποσού μπορούμε να ανακτήσουμε φέτος. Μέχρι στιγμής, είμαστε στο μηδέν πάντως. Αυτό είναι μια πραγματικότητα.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Δύο-τρία δισ. θα ήταν κάτι πάντως εν πάση περιπτώσει… Οτιδήποτε, καταλαβαίνω….
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Σας λέω, ότι τα πέντε θα ήταν πανηγύρι, με βάση τα σημερινά δεδομένα.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Σωστά. Συνεπώς ανανεώνουμε το ραντεβού μας για τα μέσα Ιουνίου κ. Ρέτσο. Χάρηκα που τα είπαμε. Καλημέρα σας, ευχαριστώ πάρα πολύ. Χαίρομαι ιδιαιτέρως για τον ψύχραιμο λόγο σας ως συνδικαλιστικού εκπροσώπου. Είναι άλλο πράγμα το «επιχειρηματίας» και το άλλο ότι εκπροσωπείτε συνδικαλιστικά έναν κλάδο. Ευχαριστώ πάρα πολύ κ. Ρέτσο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Είναι πρωτόγνωρη κατάσταση κ. Πορτοσάλτε και αν ξεφύγουμε από τα όρια της ψυχραιμίας, νομίζω ότι αυτό είναι κακό για όλους μας. Δεν πρόκειται να βοηθήσει κανέναν.
ΑΡΗΣ ΠΟΡΤΟΣΑΛΤΕ: Το λέω και με έναν άλλο τόνο ιδιοτελή κ. Ρέτσο, διότι πρέπει, προσπαθώ να πω, ότι πρέπει να οικοδομήσουμε έναν άλλο ρόλο και λόγο συνδικαλιστικό. Προφανώς χρειαζόμαστε συνδικαλισμό, δεν το συζητώ, αλλά να βασιστεί πια σε άλλα δεδομένα. Σας ευχαριστώ πολύ. Συμβάλλετε σε αυτό πάντως. Καλημέρα σας. Χάρηκα πολύ.