Δείτε παρακάτω την απομαγνητοφωνημένη συνέντευξη
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ: Σύνδεση με τον κ. Γιάννη Ρέτσο, είναι ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, καλησπέρα σας από την Κρήτη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Καλησπέρα στην Κρήτη.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ: Κ. Ρέτσο, θέλω το πρώτο σχόλιό σας τις πρώτες έτσι αντιδράσεις μετά και το μήνυμα με τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού αλλά και την εξειδίκευση σε ότι αφορά τον τουρισμό από τον υπουργό τον κ. Θεοχάρη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Παρ’ ότι ετοιμαζόμαστε να βγάλουμε τώρα και επίσημη ανακοίνωση που θα είναι η τοποθέτηση του ΣΕΤΕ στα μέτρα, είστε οι πρώτοι που ακούτε δια ζώσης το σκεπτικό μας.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ: Και σας ευχαριστώ προσωπικά για την επικοινωνία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Να είστεκαλά. Τα μέτρα λοιπόν της επανεκκίνησης κινούνται μέσα στο πλαίσιο που από την αρχή είχαμε θέσει ως ΣΕΤΕ με ρεαλισμό για την επανεκκίνηση του τουρισμού. Πρέπει λίγο αν κανείς με ρωτούσε πώς αξιολογούνται αυτά τα μέτρα, στην κατάσταση που είμαστε σήμερα, σε αυτή την πολεμική κατάσταση, με κλειστές επιχειρήσεις και χωρίς ξεκάθαρο όραμα για το αύριο, κανείς θα μπορούσε να πει ότι θα χρειαζόταν πολλά παραπάνω. Όμως θα πρέπει να τα αξιολογήσουμε λίγο σε σχέση με το πού είμασταν, μία εβδομάδα, δέκα μέρες πριν. Θα σας θυμίσω ότι έως και την προηγούμενη εβδομάδα, μέχρι τις αποφάσεις δηλαδή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπήρχε μια πάρα πολύ μεγάλη πιθανότητα να μην ανοίξουν τα σύνορα της ΕΕ για φέτος, άρα λοιπόν μιλούσαμε για ολική καταστροφή. Από την περασμένη Τετάρτη και μετά, που βγήκαν οι αποφάσεις, προτάσεις-πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που ουσιαστικά ενθάρρυναν την ισχύ της Συνθήκης Σένγκεν, άνοιξε έτσι και η πρώτη έτσι αχτίδα αισιοδοξίας για το ότι κάτι φέτος μπορεί να κινηθεί στον τουρισμό. Με τις σημερινές λοιπόν ανακοινώσεις, επιβεβαιώθηκε ότι ουσιαστικά από τις 15 Ιουνίου και μετά, φαίνεται να αρχίζουν οι πτήσεις εντός Σένγκεν κατ’ αρχήν για το Ελ. Βενιζέλος και από την 1η Ιουλίου και μετά για τα περιφερειακά αεροδρόμια από όλες τις χώρες Σένγκεν. Αυτό κατ’ αρχήν είναι μια θετική εξέλιξη, διότι δίνει τη δυνατότητα να έχουμε τουλάχιστον μία προσδοκία ότι μπορεί να έρθει κάποιος κόσμος στην Ελλάδα. Πάντα υπό την προϋπόθεση των επιδημιολογικών δεδομένων που ευτυχώς πηγαίνουν καλύτερα αλλά και της οικονομικής δυνατότητας. Τώρα από εκεί και πέρα, με το δεδομένο αυτό που αξιολογείται ως θετικό και αφήνει μια αχτίδα αισιοδοξίας, το κρίσιμο ήταν πώς μπορούν να στηριχθούν επιχειρήσεις και εργαζόμενοι για να επανεκκινήσουν. Το πλαίσιο μέτρων που ανακοινώθηκε, τουλάχιστον στο εργασιακό καταρχήν, το οποίο βέβαια χρήζει εξειδίκευσης που πιστεύω ότι θα γίνει τις επόμενες ημέρες, είναι ένα πλαίσιο το οποίο επιτρέπει σε επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας να διατηρήσουν θέσεις εργασίας, με ένα λελογισμένο κόστος, αλλά και στις εποχικές επιχειρήσεις που είναι το πιο σημαντικό και αφορά και την Κρήτη, που η μεγάλη πλειοψηφία των τουριστικών επιχειρήσεων είναι εποχικές επιχειρήσεις να μπορέσουν να πάρουν την απόφαση να ανοίξουν. Αυτό λοιπόν θα εξειδικευθεί τις επόμενες λίγες ημέρες, μέχρι την έκδοση της ΚΥΑ που αφορά τα εργασιακά, για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να υπολογίσουν το κόστος αλλά και οι εργαζόμενοι να δουν τι μπορούν να περιμένουν για φέτος το καλοκαίρι. Τα φορολογικά, θεωρώ θετική οπωσδήποτε την εξαγγελία για μείωση, θεωρώ έως και μηδενισμό της προκαταβολής του φόρου εισοδήματος, οπωσδήποτε θετικός για τον τουρισμό και τα ταξίδια είναι ο μειωμένος ΦΠΑ στις μεταφορές, ακτοπλοΐα και αερομεταφορά είναι πολύ σημαντικό κομμάτι του τουρισμού μας. Δεν έγινε πράξη η μείωση του ΦΠΑ στα καταλύματα και στην υπηρεσία του τουριστικού πακέτου που είχαμε ζητήσει, όμως όπως είδατε έγινε μία αλλαγή στο φορολογικό συντελεστή του πακέτου του half board και του all inclusive από 80%-20%, 90%-10%, το οποίο είναι θετικό. Το γενικό σχόλιο είναι πως είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Σίγουρα θα χρειαστεί να εξειδικεύσουμε πράγματα τις επόμενες μέρες και σίγουρα να είμαστε όλοι βέβαιοι ότι τις επόμενες εβδομάδες θα χρειαστεί και άλλα πράγματα να γίνουν διότι είναι μια πάρα πολύ δύσκολη χρονιά. Θα αλλάζουν τα δεδομένα εβδομάδα με την εβδομάδα και σίγουρα θα χρειαστούμε και νέες παρεμβάσεις.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ: Κ. Ρέτσο, το μήνυμα λοιπόν, το πρώτο μήνυμα που λαμβάνετε, είναι ότι επιτέλους επανεκκινείται ο ελληνικός τουρισμός. Αλλά παραμένει σε αχαρτογράφητα νερά;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, διότι αυτό που έχει συμβεί, δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν. Δεν μπορούμε να το συγκρίνουμε με καμία άλλη παρόμοια κρίση, ώστε ανατρέχοντας σε αυτή να μπορούμε και να υπολογίσουμε το χρόνο που θα χρειαστεί να επανέλθουμε. Και επίσης ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι ότι δεν έχει περάσει αυτή η κρίση. Δηλαδή δεν έχει περάσει η πανδημία, δεν έχει βρεθεί το φάρμακο, δεν έχει βρεθεί εμβόλιο, δεν ξέρουμε αν κάποια στιγμή μέσα στο καλοκαίρι γυρίσουμε πίσω, ούτε ξέρουμε το φθινόπωρο πότε και αν και με ποιον τρόπο θα επανέλθει η επιδημία. Άρα λοιπόν είμαστε σίγουρα σε αχαρτογράφητα νερά, γι’ αυτό και από την πρώτη στιγμή στον ΣΕΤΕ, είχαμε πει ότι θα χρειαστούμε όση ψυχραιμία και υπομονή μπορεί να διαθέτει κάποιος και προς Θεού να μην κάνουμε βιαστικές κινήσεις. Βήμα-βήμα, επανεξετάζοντας την κατάσταση, είμαστε όλοι μαζί σε αυτό. Το θετικό είναι ότι είναι όλος ο κόσμος, δεν είναι μόνο η Ελλάδα, δεν είναι μόνο ο τουρισμός, είναι όλος ο κόσμος στο ίδιο πρόβλημα. Άρα λοιπόν θεωρώ ότι λειτουργώντας μαζί, ενωμένοι και με ρεαλισμό, μπορούμε να γεφυρώσουμε το 2020, να μπούμε στο 2021 και να διεκδικήσουμε καλύτερα πράγματα, καλύτερο μέλλον τότε.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ: Πείτε μου κάτι, σχετικά με τον κόσμο ο οποίος θα έρθει σταδιακά από το εξωτερικό, ακούσαμε για τα τεστ τα οποία θα γίνονται δειγματοληπτικά, δεν θα εξετάζονται όλοι οι επισκέπτες, αυτό σας ανησυχεί; Και σε συνδυασμό με την αναφορά του υπουργού για την ικανότητα διαχείρισης κρούσματος, και μπορούμε να δούμε και την σχετική κάρτα για τους τηλεθεατές. Εκεί θα χρειαστεί εξασφάλιση πραγματοποίησης ελέγχων, ορισμός συνεργαζόμενου γιατρού με κάθε κατάλυμα ως το πρώτο σημείο αξιολόγησης του κρούσματος, ορισμός συντονιστή από το κατάλυμα για τη διαχείριση περιπτώσεων κρουσμάτων, γιατρός καταλύματος που επιλαμβάνεται σε πρώτο χρόνο, ειδικοί χώροι καραντίνας ανά περιφέρεια και νησί, μεταφορά σε δομή υγείας αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Θέλω και σε αυτό το σχόλιό σας κ. Ρέτσο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Ναι, ξέρετε η ανησυχία είναι εύλογη για τον οποιονδήποτε Έλληνα, όχι μόνο για τον τουρισμό. Όταν έχουμε ουσιαστικά περάσει και δύο μήνες καραντίνας, η ανησυχία αυτή υπάρχει. Εγώ θα πω όμως ότι αποδείχθηκε ότι αυτούς τους δύο, δυόμιση μήνες ότι η διαχείριση ήταν εξαιρετική και ότι η χώρα προστατεύθηκε υγειονομικά. Η κυβέρνηση με τους υγειονομικούς συμβούλους της έκαναν μια πάρα πολύ καλή δουλειά. Άρα έχοντας αυτό το ιστορικό, μένω σε αυτό και έχω εμπιστοσύνη σε αυτόν τον τρόπο διαχείρισης, δηλαδή θεωρώ ότι από τη στιγμή που η υγειονομική επιτροπή που με τόση σχολαστικότητα και τόση μεγάλη αποτελεσματικότητα χειρίστηκε αυτή την πρώτη φάση της κρίσης, θεωρώ ότι δεν θα προχωρούσε σε αποφάσεις, ούτε θα συναινούσε σε κινήσεις οι οποίες ενέχουν μεγάλο ρίσκο. Άρα λοιπόν φαίνεται ότι στη χώρα μας η επιδημία έχει σχεδόν εκλείψει, φαίνεται επίσης να κινούνται καθοδικά και όλες οι ευρωπαϊκές καμπύλες και ας μην ξεχνάμε ότι είμαστε σήμερα 20 Μάϊου, η 1η Ιουλίου είναι 40 μέρες μακριά, άρα περιμένουμε και ακόμα μεγαλύτερη βελτίωση των δεδομένων. Προφανώς θα υπάρξουν και κάποιες, όχι υποχρεωτικές, προαιρετικές συστάσεις προς τους πελάτες μας που πρόκειται να έρθουν, θα οργανωθεί ένα σύστημα διαχείρισης πιθανών κρουσμάτων, σε αυτό θα παίξουν πιστεύω πολύ σημαντικό ρόλο και οι τουριστικές περιφέρειες της χώρας, με το μηχανισμό και τις υποδομές τους, κι από εκεί και πέρα, ας ευχηθούμε να έχουμε και λίγη τύχη, γιατί μέχρι σήμερα δυστυχώς δεν είχαμε τύχη. Ως πλανήτης, με αυτό που αντιμετωπίσαμε, ας ευχηθούμε λοιπόν ότι θα έχουμε λίγη τύχη αυτό το καλοκαίρι και τουλάχιστον θα μπορέσουμε να ζήσουμε μια μερική κανονικότητα.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ: Για τις ανακοινώσεις ολοκληρώνοντας θέλω να μου πείτε, για τις ανακοινώσεις ενίσχυσης του εσωτερικού τουρισμού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Ο εσωτερικός τουρισμός, το έχω πει πάρα πολλές φορές τον τελευταίο καιρό, μακάρι να μπορούσε να είναι μεγαλύτερο ποσοστό από το συνολικό μας τουριστικό εισόδημα. Δυστυχώς η χώρα μας έχει βγει από μια δεκαετή δημοσιονομική κρίση, άρα μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια, με την αύξηση του τουρισμού, το ρεύμα από εξωτερικό έχει κυριαρχήσει απέναντι στην εσωτερική κίνηση. Ο εσωτερικός τουρισμός πλέον, δεν είναι πάνω από το 7% – 8% των συνολικών εσόδων. Και φέτος θα μιλάμε και για τον Έλληνα, ο οποίος πέρα από την ψυχολογική κόπωση λόγω της καραντίνας και της πανδημίας, αντιμετωπίζει και τις οικονομικές συνέπειες αυτής της κρίσης, άρα λοιπόν είναι πολύ σημαντικός ο εσωτερικός τουρισμός, περισσότερο για τόνωση μικρών, μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και για την ψυχολογική τόνωση της δραστηριότητας. Δυστυχώς όμως δεν είναι αυτός ο οποίος θα μπορέσει να κάνει τη διαφορά. Πάρα ταύτα, είναι πολύ σημαντικό να στηριχθεί και οι εξαγγελίες προς την κατεύθυνση στήριξης του εσωτερικού τουρισμού μας βρίσκουν απόλυτα σύμφωνους.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ: Κ. Ρέτσο, η Κρήτη, σε ότι αφορά το στάδιο το οποίο βρισκόμαστε τώρα, ποια είναι τα μηνύματα που εσείς, ως πρόεδρος του ΣΕΤΕ εισπράττετε για τη Μεγαλόνησο γι’ αυτό το πρωτόγνωρο καλοκαίρι.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Κοιτάξτε, η Κρήτη είναι στους δύο σημαντικότερους ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς. Άρα λοιπόν- πρώτο σε νούμερα -άρα λοιπόν, από τη στιγμή που υπάρχει αυτή τη στιγμή δυνατότητα εισερχόμενου τουρισμού, θεωρώ ότι η Κρήτη θα διεκδικήσει επάξια και με αξιώσεις βέβαια σε πάρα πολύ μικρότερη πίτα, το μερίδιο που της αναλογεί. Έχει το προϊόν, έχει την αναγνωρισιμότητα, υπάρχουν επαγγελματίες οι οποίοι έχουν κάνει πολύ μεγάλες επενδύσεις, πολύ καλές υποδομές, κάνουν σωστά τη δουλεία τους. Πιστεύω ότι λειτουργώντας όλοι με συνέργειες, με ενότητα, με τον πήχη χαμηλά, διότι δυστυχώς έτσι είναι τα πράγματα τη φετινή χρονιά, αλλά βάζοντας και πλάτη, διότι είναι πάρα πολύ σημαντικό σε αυτή τη συγκυρία να στηριχθεί ο αδύναμος, να στηριχθεί η απασχόληση, να μείνουν λιγότεροι άνθρωποι στην ανεργία για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, θεωρώ λοιπόν ότι έχει τύχη και θεωρώ ότι είναι ένας προορισμός ο οποίος μπορεί να αντέξει αυτή την πάρα πολύ κακή χρονιά που θα διανύσουμε φέτος.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ: Μάλιστα. Και οι σταθεροί παίκτες, αν μπορούμε να μιλήσουμε αυτή τη στιγμή για σταθερούς παίκτες, σίγουρα θα κριθούν από την εξέλιξη των κρουσμάτων σε κάθε χώρα, αλλά τα μηνύματα που παίρνετε μέχρι στιγμής, ποια είναι;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Το κρίσιμο είναι να εκκινήσει πρώτη η γερμανική αγορά, είναι η κρίσιμη μάζα που μπορεί να ξεκινήσει και να κάνει τη διαφορά, από εκεί και πέρα υπάρχουν χώρες οι οποίες έχουν χειριστεί καλά το υγειονομικό, μαζί με τη Γερμανία είναι και η Αυστρία, η Πολωνία, οι βαλκανικές χώρες, χώρες Σένγκεν όπως το Ισραήλ που έχει κάνει επίσης εξαιρετική διαχείριση και θεωρώ ότι οι πτήσεις από το Ισραήλ θα ξεκινήσουν νωρίτερα από την 1η Ιουλίου, η Κύπρος και θεωρώ ότι θα υπάρξουν και άλλες χώρες τις επόμενες εβδομάδες, που θα δείξουν βελτίωση των επιδημιολογικών τους. Το σίγουρο είναι πάντως ότι όποια έρευνα έχουμε δει το τελευταίο διάστημα, ερωτήσεις δηλαδή σε Ευρωπαίους, που θα ήθελαν να πάνε αν ταξίδευαν το καλοκαίρι, η Ελλάδα κατατάσσεται στις πρώτες τους επιλογές. Και αυτό πρέπει να το κρατήσουμε, είναι ένα κεκτημένο το οποίο το πετύχαμε με σκληρή δουλειά, με την πάρα πολύ καλή διαχείριση του υγειονομικού από την Πολιτεία, αλλά και με τη δική μας, σαν πολίτες δηλαδή, με τη δική μας συμμόρφωση σε όλη αυτή την κατάσταση. Άρα λοιπόν αυτό θα το κεφαλαιοποιήσουμε πιστεύω, λιγότερο φέτος, πολύ περισσότερο από του χρόνου.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ: Πήρατε μια ανάσα όλοι οι επαγγελματίες, οι εμπλεκόμενοι με τον τουρισμό από τις αποψινές ανακοινώσεις;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΕΤΣΟΣ: Κοιτάξτε, είναι μια αφετηρία. Είναι μια αφετηρία, υπάρχει μεγάλη ανασφάλεια, υπάρχει μεγάλη αγωνία, υπάρχει μεγάλος φόβος, όμως αρχίζεις πλέον και βάζεις κάπου τα δεδομένα. Τις επόμενες ημέρες που θα εξειδικευθούν περισσότερο τα μέτρα, θα μπορούμε να κάνουμε και τους υπολογισμούς μας, για να παρθούν και οι τελικές αποφάσεις.
